Iets ten zuidoosten van Thessaloniki liggen de schiereilanden van Chalkidiki. Toen we in Thessaloniki waren, hoorden we van verscheidende mensen, van de hotelmanager tot de taxichauffeur lovende verhalen over deze streek. We besloten dit maar eens te gaan checken en bezochten de eerste twee schiereilanden, Kassandra en Sithonia.
Het eerste schiereiland van Chalkidiki, Kassandra
Het terras van ‘Café Bar Afytaion Agora’ in het zeer pittoreske Afytos is zo’n plek waar je uren kunt zitten. Alle straatjes van het dorp komen uit op dit plein en het is er een komen en gaan van mensen. Bovendien heeft het café een voortreffelijke wijnkaart en smakelijke gerechten. Een schot in de roos dus. De serveersters lopen de benen uit hun lijf en doen alles uit het hoofd. Als we de volgende dag nog een keer terugkomen, weten ze precies wat we gehad hebben.
Afytos heeft sowieso geen gebrek aan goede restaurants en is dus een heerlijke plek om een paar dagen te blijven. Met zijn karakteristieke stenen huizen en vele smalle straatjes is het een pareltje van het schiereiland Kassandra. Het dorp ligt op een steile klif en het uitzicht op de baai is fantastisch. De terrassen van de visrestaurants lopen tot aan de rand van de klif. Zowel in de middag als in de avond is dit een populaire plek. Verse vis, een glas wijn en een uitzicht als dit, veel meer valt er niet te wensen.
Fraaie stranden
We laten Afytos even achter ons en rijden langs de oostkust van Kassandra naar het zuiden. De stranden zijn hier zeer fraai en van een hoog kwaliteitsniveau. Elk jaar worden wereldwijd tal van stranden beoordeeld en een schoon, veilig en duurzaam strand mag de blauwe vlag hijsen. Een strand waar deze vlag wappert staat dus voor kwaliteit. De meeste blauwe stranden in Griekenland zijn op Kreta te vinden, Chalkidiki staat op de tweede plaats. Geen wonder dus dat deze streek, op slechts een uurtje rijden van Thessaloniki, populair is bij de Grieken .
Als we terug zijn in Afytos, zijn de straatjes en pleinen in de avond autovrij gemaakt en is het hele dorp sfeervol verlicht.
Een nieuwe thuisbasis
Afytos heeft een rijke geschiedenis die tot ver voor Christus terug gaat. Dat geldt niet voor veel andere dorpen in Chalkidiki. De meeste dorpen zijn gesticht in de jaren twintig van de vorige eeuw toen vele Grieken moesten vertrekken uit het nieuw gevormde Turkije.
Het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk leidde tot een oorlog tussen Griekenland en Turkije die in 1923 eindigde. Met het verdrag van Lausanne werden de grenzen van het huidige Turkije vastgesteld. Onderdeel van het verdrag was het vertrek van orthodoxe Grieken uit Turkije en Turkse moslims uit Griekenland. Dit betekende het einde van de Griekse aanwezigheid langs de Ionische kust en Klein-Azië. Vooral het huidige Izmir, in die tijd Smyrna, kende een grote populatie Grieken. In totaal werden zo’n twee miljoen mensen gedwongen te verhuizen, ongeveer anderhalf miljoen Grieken en een half miljoen Turken.
De Grieken die terug gingen kwamen in grote getale in Chalkidiki terecht en stichtten daar nieuwe nederzettingen. Veel dorpen in Chalkidiki hebben het voorvoegsel Nea of Neos in de naam. De inwoners noemden hun nieuwe dorp veelal naar het dorp waar ze vandaan kwamen. Dat leidt tot namen als Nea Potidea, Neos Marmaras en Neo Fokea. De dorpen zijn nu stuk voor stuk uitgegroeid tot aantrekkelijke badplaatsen die vooral bij de Grieken zelf heel populair zijn.
Het tweede schiereiland van Chalkidiki, Sithonia
De meeste van de nieuwe dorpen liggen op Sithonia, het middelste schiereiland. We verlaten Kassandra en rijden naar één van die nieuwe dorpen, Neos Marmaras.
Dit dorp is in 1925 gesticht door vluchtelingen die het eiland Marmaras in de Bosporus moesten verlaten. We hadden eigenlijk geen verwachtingen, want nieuwe nederzettingen zijn over het algemeen niet gelijk de meest sfeervolle plekken. Neos Marmaras blijkt aangenaam te verrassen. Het ligt schitterend om een natuurlijke baai gekruld met terrasjes, verscheidene stranden en leuke winkels.
We beginnen de wandeling in de oude haven en besluiten om de baai heen te lopen. Halverwege kunnen we de verleiding van een restaurant met uitzicht op een natuurlijke inham niet weerstaan. Terwijl we naar de rondvaartbootjes en vissersbootjes kijken die voor anker liggen en rustig op het kabbelende water dobberen, brengt de ober ons een koud glas bier.
Na het eten vervolgen we onze tocht en lopen tot het einde van de baai. Hoewel Neos Marmaras slechts 3.000 inwoners heeft, komt het groter over en heeft het een goed voorzieningenniveau.
Portokali beach
Portokali Beach op Sithonia mag niet ontbreken bij een bezoek aan Chalkidiki. Het strand is vanaf de weg niet zichtbaar en alleen te bereiken via een hobbelige zandweg. Het is dus maar goed dat het strand vanaf de hoofdweg staat aangegeven. Vanaf de parkeerplaats lopen we het laatste stuk naar het strand. Er staan een foodtruck en koffiebarretje en grootschalig toerisme ontbreekt. Tussen de grillige rotsen begroeid met heide en struiken zijn kleine standjes waar badgasten hun handdoek hebben uitgespreid. Er loopt een wandelpad langs het strand, zodat ook buiten het zwemseizoen genoten kan worden van deze plek.
Ormos Panagias
Na veel eigen onderzoek, zijn wel wel benieuwd waar de plaatselijke bevolking van Chalkidiki naartoe gaat. Ons hotel in Vourvourou wordt gerund door twee broers. De ene is duidelijk de klusjesman, de ander meer de commerciële man en gastheer. Deze laatste staat ’s avonds samen met ons gebogen over de landkaart om tips te geven. Yannis raadt ons aan om naar Ormos Panagias te gaan, een klein vissershaventje met enkele uitstekende restaurants. We volgen gelijk zijn advies op en strijken neer bij Aristos. En wederom blijkt dat een tip van een local goud waard is. De plek, de verse vis en de sfeer, dit is Griekenland op zijn best.
Het derde schiereiland van Chalkidiki, Athos
Het derde schiereiland van Chalkidiki, Athos, is niet voor toeristen toegankelijk. Een hek en prikkeldraad scheidt de eeuwenoude monnikenrepubliek van de buitenwereld. Wel kan vanuit het eerder genoemde vissershaventje van Ormos Panagias een bootexcursie langs de kust van Athos worden gemaakt. Daar staan 20 kloosters waar zo’n 1.500 monniken in afzondering leven. De oorsprong hiervan gaat terug tot het begin van de 15e eeuw, toen Athos een monnikenstaat werd.
Het voorschrift daarbij was dat er geen “baardlozen” en dus geen vrouwen en kinderen het schiereiland mogen betreden. Er wonen sindsdien dus al alleen maar mannen. Zelfs de dieren op Athos zijn mannetjes. Ook de mannelijke bezoekers die er nu heen willen, moeten een speciaal visum aanvragen, die aan slechts 10 buitenlanders per dag wordt verstrekt. Ik heb niet gecheckt of je dan een baard moet hebben. Misschien telt de lengt van de baard wel mee bij het verstrekken van een visum? Met een tocht langs de kust, waar ook vrouwen en kinderen mee mogen, kunnen de kloosters zonder een visum bewonderd worden.
Praktische informatie
Ligging en bereikbaarheid
Chalkidiki heeft drie schiereilanden. Kassandra, Sithonia en Athos. Een groot deel van Athos is een autonome monnikenstaat en kan niet zomaar bezocht worden. Hier is een speciaal visum voor nodig.
Kassandra is het meest westelijke eiland en ligt op een kleine drie kwartier rijden van de luchthaven van Thessaloniki. Kijk hier voor mijn verhaal over deze indrukwekkende en levendige stad.
Klimaat en beste reistijd
Van april tot en met september is de meest gunstige periode om Chalkidiki te bezoeken. In oktober wordt het koeler en is de kans op neerslag groter. Ook gaan veel accommodaties vanaf oktober dicht.
Overnachten
Wij verbleven op Sithonia in Mediterraneo Luxury Suites in Vourvourou, een heerlijk, kleinschalig vakantiecomplex met huisjes verspreid in het groen. Op Kassandra verbleven we in het spiksplinternieuwe VagAthan Lux Holidays.