Iets ten zuidoosten van Thessaloniki liggen de schiereilanden van Chalkidiki. Toen we in Thessaloniki waren, hoorden we van verscheidende mensen, van de hotelmanager tot de taxichauffeur lovende verhalen over deze streek. We besloten dit maar eens te gaan checken en bezochten de eerste twee schiereilanden, Kassandra en Sithonia.
Kassandra
Het terras van ‘Café Bar Afytaion Agora’ tegenover de Agios Dimitrios kerk in het zeer pittoreske Afytos is zo’n plek waar je uren kunt zitten. Alle straatjes van het dorp komen uit op dit plein en het is er een komen en gaan van mensen. Bovendien heeft het café een voortreffelijke wijnkaart en smakelijke gerechten. Een schot in de roos dus. De serveersters lopen de benen uit hun lijf en doen alles uit het hoofd. Als we de volgende dag nog een keer terugkomen, weten ze precies wat we gehad hebben.
Afytos heeft sowieso geen gebrek aan goede restaurants en is dus een heerlijke plek om een paar dagen te blijven. Met zijn karakteristieke stenen huizen en vele smalle straatjes is het een pareltje van het schiereiland Kassandra. Het dorp ligt op een steile klif en het uitzicht op de baai is fantastisch. De terrassen van de visrestaurants lopen tot aan de rand van de klif. Zowel in de middag als in de avond is dit een populaire plek. Verse vis, een glas wijn en een uitzicht als dit, veel meer valt er niet te wensen.
Kwaliteitsstranden
We laten Afytos even achter ons en rijden langs de oostkust van Kassandra naar het zuiden. De stranden zijn hier zeer fraai en van een hoog kwaliteitsniveau. Elk jaar worden wereldwijd tal van stranden beoordeeld en een schoon, veilig en duurzaam strand mag de blauwe vlag hijsen. Een strand waar deze vlag wappert staat dus voor kwaliteit. De meeste blauwe stranden in Griekenland zijn op Kreta te vinden, Chalkidiki staat op de tweede plaats. Geen wonder dus dat deze streek, op slechts een uurtje rijden van Thessaloniki, populair is bij de Grieken .
Als we terug zijn in Afytos, zijn de straatjes en pleinen in de avond autovrij gemaakt en is het hele dorp sfeervol verlicht.
Nieuwe thuisbasis voor Grieken
Afytos heeft een rijke geschiedenis die tot ver voor Christus terug gaat. Dat geldt niet voor veel andere dorpen in Chalkidiki. De meeste dorpen zijn gesticht in de jaren twintig van de vorige eeuw toen vele Grieken moesten vertrekken uit het nieuw gevormde Turkije.
Het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk leidde tot een oorlog tussen Griekenland en Turkije die in 1923 eindigde. Met het verdrag van Lausanne werden de grenzen van het huidige Turkije vastgesteld. Onderdeel van het verdrag was het vertrek van orthodoxe Grieken uit Turkije en Turkse moslims uit Griekenland. Dit betekende het einde van de Griekse aanwezigheid langs de Ionische kust en Klein-Azië. Vooral het huidige Izmir, in die tijd Smyrna, kende een grote populatie Grieken. In totaal werden zo’n twee miljoen mensen gedwongen te verhuizen, ongeveer anderhalf miljoen Grieken en een half miljoen Turken.
De Grieken die terug gingen kwamen in grote getale in Chalkidiki terecht en stichtten daar nieuwe nederzettingen. Veel dorpen in Chalkidiki hebben het voorvoegsel Nea of Neos in de naam. De inwoners noemden hun nieuwe dorp veelal naar het dorp waar ze vandaan kwamen. Dat leidt tot namen als Nea Potidea, Neos Marmaras en Neo Fokea. De dorpen zijn nu stuk voor stuk uitgegroeid tot aantrekkelijke badplaatsen die vooral bij de Grieken zelf heel populair zijn.
Sithonia
De meeste van die nieuwe dorpen liggen op Sithonia, het middelste schiereiland. We verlaten Kassandra en rijden naar één van die nieuwe dorpen, Neos Marmaras.
Dit dorp is in 1925 gesticht door vluchtelingen die het eiland Marmaras in de Bosporus moesten verlaten. We hadden eigenlijk geen verwachtingen, want nieuwe nederzettingen zijn over het algemeen niet gelijk de meest sfeervolle plekken. Neos Marmaras blijkt aangenaam te verrassen. Het ligt schitterend om een natuurlijke baai gekruld met terrasjes, verscheidene stranden en leuke winkels.
We beginnen de wandeling in de oude haven en besluiten om de baai heen te lopen. Halverwege kunnen we de verleiding van een restaurant met uitzicht op een natuurlijke inham niet weerstaan. Terwijl we naar de rondvaartbootjes en vissersbootjes kijken die voor anker liggen en rustig op het kabbelende water dobberen, brengt de ober ons een koud glas bier.
Na het eten vervolgen we onze tocht en lopen tot het einde van de baai. Hoewel Neos Marmaras slechts 3.000 inwoners heeft, komt het groter over en heeft het een goed voorzieningenniveau.
Ormos Panagias
Ons hotel in Vourvourou wordt gerund door twee broers. De ene is duidelijk de klusjesman, de ander meer de commerciële man en gastheer. ‘S avonds staat hij samen met ons gebogen over de landkaart om een aantal tips te geven. Yannis raadt ons aan om naar Ormos Panagias te gaan, een klein vissershaventje met enkele uitstekende restaurants. We volgen gelijk zijn advies op en strijken neer bij Aristos. En wederom blijkt dat een tip van een local goud waard is. De plek, de verse vis en de sfeer, dit is Griekenland op zijn best.
Athos
Naast een vissershaven is Ormos Panagias ook een vertrekpunt van excursieboten die langs de kust van Athos varen. Dit is het derde schiereiland van Chalkidiki en niet voor toeristen toegankelijk. Een hek en prikkeldraad scheidt de eeuwenoude monnikenrepubliek van de buitenwereld. Er staan 20 kloosters waar zo’n 1.500 monniken in afzondering leven. De Byzantijnse keizer Constantijn heeft in 1046 Athos als monnikenstaat erkend en het voorschrift uitgevaardigd dat er geen “baardlozen” en dus geen vrouwen en jongeren het schiereiland mogen betreden. Er wonen dus alleen maar mannen en zelfs de dieren op Athos zijn mannetjes. Voor de al dan bebaarde mannelijke bezoekers is bovendien een speciaal visum nodig, die aan slechts 10 buitenlanders per dag wordt verstrekt. Met een tocht langs de kust, waar ook vrouwen en jongeren mee mogen, kunnen de kloosters wel bewonderd worden.
Nikiti en Portokali beach
Aan de westkust van Sithonia ligt het plaatsje Nikiti. Het dorp heeft geen noemenswaardige bezienswaardigheden, maar het is de gemoedelijke, relaxte sfeer en het 1.700 meter lange zandstrand die hier de grote attractie zijn. Langs de wandelpromenade zit een aantal zeer aangename tavernes.
Tot slot mag Portokali Beach niet ontbreken bij een bezoek aan Chalkidiki.
Het strand is vanaf de weg niet zichtbaar en alleen te bereiken via een hobbelige zandweg. Het is dus maar goed dat het strand vanaf de hoofdweg staat aangegeven. Vanaf de parkeerplaats lopen we het laatste stuk naar het strand. Er staan een foodtruck en koffiebarretje en grootschalig toerisme ontbreekt gelukkig. Tussen grillige rotsen begroeid met heide en struiken zijn kleine standjes waar badgasten hun handdoek hebben uitgespreid. Er loopt een wandelpad langs het strand, zodat ook buiten het zwemseizoen genoten kan worden van deze plek.
Na ruim een week kunnen we niet anders concluderen dan dat de schiereilanden van Chalkidiki zeer bekoorlijk zijn en begrijpen we heel goed waarom de Grieken hier zo graag komen.
Praktische informatie
Ligging en bereikbaarheid
Chalkidiki heeft drie schiereilanden. Kassandra, Sithonia en Athos. Een groot deel van Athos is een autonome monnikenstaat en niet vrij toegankelijk. Het mag alleen door mannen worden bezocht en er is een speciaal visum voor nodig.
Kassandra is het meest westelijke eiland en ligt op een kleine drie kwartier rijden van de luchthaven van Thessaloniki. Op Thessaloniki kan rechtstreeks worden gevlogen vanaf Amsterdam.
Klimaat en beste reistijd
Van april tot en met september is de meest gunstige periode om Chalkidiki te bezoeken. Vanaf oktober wordt het koeler en is de kans op neerslag groter.
Overnachten
Wij verbleven op Sithonia in Mediterraneo Luxury Suites in Vourvourou, een heerlijke kleinschalige accomodatie met huisjes verspreid in het groen. Op Kassandra verbleven we in het spiksplinternieuwe VagAthan Lux Holidays.